Na czym polega ciepły montaż okien?

Obecnie już wszyscy odpowiedzialni inwestorzy zwracają uwagę na ciepły montaż okien. Jest to jedna z kwestii, które pojawiły się wraz z rozwojem nowoczesnych technologii budowlanych. Drastyczny wzrost kosztów ogrzewania sprawił, że ocieplanie budynków i właściwy montaż okien, koniecznie cechujących się dobrymi parametrami termicznymi, stały się priorytetem. Na czym zatem polega ciepły montaż okien i dlaczego bywa niezbędny?

• Współczesne wymogi, a standardowa technika zakładania okien
• Zagrożenie ze strony mostków ciepła
• Standardowy montaż okien
• Istota ciepłego montażu okien
• Czym właściwie jest ciepły montaż?
• Gdzie i kiedy można zamontować okna na ciepło?
• Prawidłowy przebieg ciepłego montażu w typowym ujęciu

Współczesne wymogi, a standardowa technika zakładania okien

Zagrożenie ze strony mostków ciepła

Eliminowanie strat ciepła nie jest łatwym zadaniem. Wymaga przede wszystkim ocieplenia ścian oraz dachu, ale nawet jeśli ten stosunkowo prosty, logiczny cel zostanie zrealizowany, nie oznacza to jeszcze sukcesu.

W ścianie istnieją otwory, które zamykać musi stolarka otworowa, czyli głównie okna, ale też drzwi. Nawet znakomicie ocieplony budynek nie będzie energooszczędny, jeśli nie zostaną zastosowane ciepłe okna, które w dodatku założone będą na tak zwany ciepły montaż. Czasami ciepły montaż nazywany jest też warstwowym.

Każdy zabezpieczony otwór jest potencjalnym mostkiem ciepła czyli miejscem, gdzie powstaje szczelina w strukturach o dobrej izolacyjności, przez którą sączyć się będzie bezcenna energia cieplna.

Najlepiej można to zobrazować przykładem bardzo dobrego, ciepłego okna, takiego jak chociażby okno PVC Ideal Neo, wyposażonego w pakiet trzyszybowy z ciepłą ramką. Uw, czyli współczynnik przenikalności cieplnej dla takiego okna, może wynosić zaledwie 0,79 W/m²K. Oznacza to, rozwiązanie jest odpowiednie dla domu pasywnego.

Zamontowanie takiego okna może się okazać jednak zupełnie zbędnym wydatkiem, jeśli nie zostanie wykonany ciepły montaż. Stanie się tak, jeśli na styku okna i muru powstanie szczelina w strukturze izolacji, która w bardzo szybkim tempie oddawać będzie ciepło zgromadzone we wnętrzu. Będzie to robić tym szybciej, im cieplejsza jest izolacja ścian i bardziej energooszczędne są okna. Okno zachowa doskonałe parametry, ale dookoła niego ciepło będzie uciekało swobodnie.

Standardowy montaż okien

W tradycyjnym budownictwie stosowano montaż, który obecnie określa się zazwyczaj mianem standardowego. W taki sposób montowane były:

• okna drewniane;
• okna pvc;
• okna aluminiowe;
• okna stalowe.

Innymi słowy, był to powszechnie wykorzystywany standard, który nie powodował dodatkowych strat energii w sytuacji, kiedy cały budynek nie był ciepły, czyli nie został zbudowany w oparciu o rygorystyczne normy odnośnie energooszczędności.

Wtedy kwestie energooszczędności okien można było z grubsza ignorować. Ciepło i tak uciekało przez ściany i dach. Dopiero nowoczesne budownictwo wymusiło montaż okien na ciepło i sprawiło, że takie produkty, jak taśma do ciepłego montażu okien, zaczęły być rozchwytywane przez ekipy budowlane.

Montaż okien tylko na piankę był popularny w dużej mierze ze względu na swoją prostotę. W przestrzeń między oknem i murem wpuszczano specjalną piankę poliuretanową, która po uwolnieniu z pojemnika rozszerzała się i wypełniała cały otwór. Zalety takiego rozwiązania trudno było kwestionować:

• niski koszt;
• niewielka trudność wykonania;
• ograniczony czas pracy;
• dobre właściwości termiczne pianki montażowej.

Pianka poliuretanowa lub czasami wykorzystywane materiały dla niej alternatywne, takie jak wełna mineralna, nie eliminowały jednak możliwości powstawania mostków ciepła.

Klasyczne materiały same w sobie nie blokowały też gromadzenia się wilgoci, co dodatkowo mogło spowodować tak zwaną korozję biologiczną materiału. Niszczyła ona właściwości izolacyjne pianki czy wełny i prowadziła do dalszych nieszczelności. Realnym ryzykiem było też rozwijanie się grzybów i pleśni. Ich zarodniki są bezpośrednim zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia domowników, zwłaszcza dzieci.

Istota ciepłego montażu okien

Czym właściwie jest ciepły montaż?

Ciepły montaż okien, czyli metoda zakładania okien wykorzystująca warstwowy materiał izolacyjny, polega na zastosowaniu trzech warstw izolacji w miejscu, gdzie do tej pory była tylko jedna – pianka montażowa. Istnieje kilka podstawowych metod montażu na ciepło:

• system MOWO z wykorzystaniem specjalnej ramy nośnej;
• system BAND z taśmą paroszczelną;
• system z dwiema taśmami oraz materiałem izolującym między nimi (np. pianką lub wełną mineralną).

Ostatnia z tych opcji jest zdecydowanie najpopularniejsza i dlatego warto jest oprzeć opis rozwiązania właśnie na niej.

Typowy montaż okien na ciepło wykorzystuje:

• taśmę paroprzepuszczalną w warstwie zewnętrznej;
• piankę poliuretanową mocującą okno (opcjonalnie – przy mocowaniu w otworze);
• taśmę paroizolacyjną po wewnętrznej stronie okien.

Taśmy do ciepłego montażu okien mają za zadanie ochronę pianki poliuretanowej przed wilgocią i blokowanie tworzenia się mostków ciepła.

We wnętrzu budynku może się bowiem zbierać wilgoć (parujące okna), która jeśli dostanie się do pianki montażowej, bardzo szybko zniszczy jej właściwości izolacyjne. Pianka może stać się nawet siedliskiem groźnych dla domowników drobnoustrojów.

To, że taśma do ciepłego montażu okien (ta montowana od zewnątrz) przepuszcza parę, jest jak najbardziej celowe. Pozwala to piance oddawać wilgoć do otoczenia i w ten sposób ją zabezpiecza.

Gdzie i kiedy można zamontować okna na ciepło?

W praktyce montaż okien na ciepło przeprowadzić można niemal zawsze. Jest to opcja dostępna w nowych inwestycjach, jak również w już istniejących budynkach przy renowacji polegającej na wymianie okien i opcjonalnie – na założeniu nowego ocieplenia na ściany.

Mówiąc krótko, tego typu montaż można prowadzić w dwóch sytuacjach:

• w nowych inwestycjach dowolnego rodzaju;
• przy renowacji starszych budynków polegającej na wymianie okien.

Jedynym koniecznym wymaganiem dla zastosowania tego podejścia jest to, by ściana składała się przynajmniej z dwóch warstw. Jeśli ściana jest dwuwarstwowa, co było charakterystyczne dla starszego budownictwa, lub posiada trzy warstwy, jak budownictwo nowoczesne, okno na ciepło zamontować można też w warstwie ocieplenia.

Niezależnie od tego, czy okno zostanie zamontowane bezpośrednio w murze, czy trafi do warstwy ocieplenia, zawsze pojawią się trzy etapy prac:

• planowanie prac i przygotowanie otworu;
• fizyczne przytwierdzenie okna do ściany budynku;
• uszczelnienie dylatacji wokół okna.

Część alternatywnych metod ciepłego montażu okien powstała w wyniku tego, że okna często instaluje się na długo przed ociepleniem budynku, co oznacza, że pojawia się ono poniekąd w próżni i nie ma żadnych dylatacji, które można by uszczelniać. Błędy w planowaniu skutkują wtedy tym, że prawidłowe uszczelnienie okna może być wręcz niemożliwe. Co więcej, ekipa montująca okno może zejść z placu budowy i uznać swoją pracę za wykonaną i rozpłynąć się w powietrzu.

Wiele zależy tutaj też od materiału, z którego zbudowany został dom. Najlepsze w odniesieniu do kwestii związanych z zakładaniem okien są bloczki wapienno-piaskowe. Pustaki i pustaki ceramiczne, czyli materiały o mniejszej nośności, wymagają niekiedy wykonania dodatkowej konstrukcji, na której okno będzie się mogło oprzeć.

Prawidłowy przebieg ciepłego montażu w typowym podejściu

Chociaż w przypadku energooszczędnych okien i drzwi ciepły montaż to już w zasadzie standard, gdyż jego brak oznacza zmarnowanie przynajmniej części potencjału stolarki okiennej oraz akceptowanie ryzyka zawilgocenia, wciąż wielu wykonawców nie jest z nim zaznajomiona. Zakładając instalowanie bezpośrednio w murze ciepłego okna, ciepły montaż powinien wyglądać w następujący sposób:

1. Otwór okienny przygotowywany jest większy, niż samo okno, by zapewnić możliwość wykonania dylatacji; krawędzie otworu są wyrównywane i starannie oczyszczane.
2. Ściany otworu okiennego gruntuje się.
3. Do obu stron ramy okiennej przykleja się taśmę paroprzepuszczalną (zewnętrzną).
4. Okno montuje się w otworze za pomocą dybli i kotew, pilnując jego odpowiedniego ustawienia.
5. Taśma paroprzepuszczalna (zewnętrzna) przyklejana jest do ściany budynku.
6. Za pomocą pianki montażowej wypełnia się przestrzenie pomiędzy murem i ościeżnicą.
7. Do muru wewnętrznego przykleja się taśmę paroszczelną (wewnętrzną).
8. Usuwa się nadmiar pianki oraz taśm, po czym zabezpiecza się otwór pod wykończenie ścian.

Często pada pytanie o ciepły montaż okien, czy warto w niego inwestować. Odpowiedź jest tutaj jednoznaczna, ponieważ różnica w koszcie wykonania obu typów montażu, standardowego i ciepłego-warstwowego, jest niewielka.

Powrót do standardowej metody montażu okien związany jest głównie z maksymalnym brakiem skomplikowania tego podejścia oraz z faktem, że jeśli zostanie wykonane nienagannie i w warunkach optymalnych, jego jakość wcale nie musi odbiegać od ciepłego montażu tylko dlatego, że ciepłym montażem nie jest.