25 listopada, 2024
Okna
Częste parowanie szyb może być realnym zagrożeniem dla domowników. Przyjrzyjmy się, jakie są przyczyny parowania szyb i jak zapobiegać temu zjawisku. Dla niecierpliwych na końcu tekstu znajdują się krótkie odpowiedzi na najważniejsze pytania.
Uporczywe parowanie szyb jest zjawiskiem stosunkowo rzadkim, ale niestety coraz częstszym w ostatnich latach. Bezpośredni powód jest zawsze jeden: stosunkowo wysoka wilgotność powietrza. Powodów szczegółowych jest co najmniej kilka:
W praktyce można zidentyfikować ich więcej, a wiele z nich może się też na siebie nakładać, ale zazwyczaj winowajcę znajdziemy na powyższej liście.
No właśnie: czy parująca szyba to problem, czy zjawisko naturalne? I jedno, i drugie.
W powietrzu zawsze znajduje się woda w postaci lotnej, czyli jako para wodna. Przy niskich temperaturach „zmieści się” jej tam bardzo niewiele. Ciepłe powietrze potrafi przyjąć bardzo dużo wody. Kiedy temperatura wilgotnego powietrza spada, na niebie tworzą się chmury. W warunkach domowych nie należy spodziewać się obłoków pod sufitem, ale woda pojawi się na chłodnej powierzchni, np. na lustrze w łazience lub na płytkach na ścianie. Jest to zupełnie naturalnie i niegroźne, jeśli nie zdarza się za często.
Warto zapoznać się tu z tak zwanym punktem rosy. Jest to kombinacja temperatury i względnej wilgotności powietrza, przy której z powietrza wytrąca się woda w formie płynnej. Im wyższa wilgotność powietrza, tym wyższa temperatura, przy której pojawi się woda. Łatwo to zauważyć w łazience po kąpieli. Wiedzą też coś o tym okularnicy, którzy wychodzą z ciepłego domu na dwór w jesienny lub zimowy dzień.
Różnica temperatur w powietrzu i na danym obiekcie, na przykład na szklance z zimnym napojem, sprawia, że punkt rosy w otoczeniu będzie inny niż na powierzchni tej rzeczy. Nasza szklanka z napojem nie przecieka – na jej zewnętrznej powierzchni skrapla się woda z otoczenia.
Niski punkt rosy często pojawia się na oknach. Wyraźne parowanie szyb w oknach, które w dodatku następuje regularnie, to bardzo realny problem, ponieważ za dużo wody w naszym otoczeniu może mieć poważne, szkodliwe konsekwencje.
Problem parowania szyb może dotyczyć trzech miejsc:
Zupełnie nieistotne jest dla nas parowanie na zewnątrz, ponieważ zwłaszcza okres jesienny, kiedy słońce świeci jeszcze mocno, ale jest już chłodno, skutkuje pojawianiem się wilgoci na zewnątrz domu. W krótkim czasie woda odparowuje, nie pozostawiając po sobie śladu.
Woda w przestrzeni międzyszybowej to niestety znak wady szklenia. Komora międzyszybowa, która powinna być z grubsza szczelna, taka nie jest. Efektem jest drastyczne pogorszenie termicznych i akustycznych parametrów okna, a do tego jego szybka dalsza degradacja. Tracimy komfort termiczny we wnętrzu, a nasze okna się niszczą.
Jeśli zaparowana jest wewnętrzna powierzchnia szyby i woda wręcz ścieka po oknie, ryzykujemy nawet naszym zdrowiem. Najczęściej parowanie wewnątrz skutkuje zawilgoceniem ścian, co z kolei tworzy idealne warunki do rozwoju grzybów pleśni. Ich zarodniki mogą powodować alergie i choroby układu oddechowego.
Problem parowania dotyka też samych okien i ich otoczenia. Degradowane są uszczelki, niszczona jest ściana.
Zaparowane od wewnątrz szyby muszą być dla nas sygnałem alarmowym, który powinien koniecznie prowadzić do ustalenia konkretnej przyczyny takiego zjawiska. Kiedy będziemy ją mieli, możemy podjąć odpowiednie działania.
Zjawisko parowania szyb jest nierzadko nieprzyjemną niespodzianką pojawiającą się zaraz po ociepleniu budynku i wymianie okien. Jego źródło może wręcz szokować, ponieważ winne jest tu ocieplenie domu i szczelne okna.
W każdym budynku musi funkcjonować skuteczna wentylacja, żeby zmniejszyć wilgotność powietrza i zapewnić jego świeżość. W starych domach jest to zwykle wentylacja grawitacyjna – mało efektywna, ale wystarczająca. Wystarczajaca, ponieważ „pomagały” jej nieszczelne okna i drzwi, a słaba izolacja termiczna nie pozwalała wnętrzu się nagrzać. Po ociepleniu jest nagle gorąco i duszno.
Przyczyna nadmiernej wilgoci w takich domach, brak dobrej wentylacji, staje się palącym problemem, zwłaszcza kiedy dostarczymy do powietrza dużo wilgoci w krótkim czasie, np. w czasie gotowania.
Rozwiązanie jest oczywiste, chociaż niekoniecznie proste: poprawiona musi zostać cyrkulacja powietrza. Zazwyczaj całkowite przerobienie wentylacji w domu nie jest realne, ale możemy zamontować wywietrzniki w oknach lub wyposażyć się w stolarkę z mikrowentylacją. Warto pamiętać także o możliwości rozszczelnienia okien na okuciach.
Jednym z głównych zadań okna jest zatrzymywanie ciepła wewnątrz lub mówiąc potocznie, niewpuszczanie zimna z zewnątrz. Mówiąc o parowaniu szyb musimy pamiętać o tym, że duża wilgotność powietrza to wartość względna, czyli im niższa temperatura, tym mniej wody będzie potrzeba, by nasycić powietrze i doprowadzić do wytrącania się wody. Okna, które nie będą spełniały swojej podstawowej funkcji, będą parować, ponieważ będą zimne.
Temperatura szyby niższa od otoczenia w stopniu znacznym to zaproszenie do jej zaparowania. Jeśli nasze stare okna zwyczajnie nie są ciepłe, zapobiec parowaniu szyb nie uda nam się inaczej niż poprzez ich wymianę.
W wielu przypadkach pomoże wymiana uszczelek, jeśli są sparciałe. W takiej sytuacji zimne powietrze przedostaje się do wnętrza właśnie przez uszczelki, i wychładza szybę.
Problem powodujący parowanie może być związany z wadliwymi okuciami, wypaczonymi profilami, źle zamontowanymi szybami i innymi wadami okna.
Jeśli mamy małe mieszkanie i czego byśmy nie robili, zimą musimy od czasu do czasu wysuszyć w nim pranie lub ugotować większy posiłek, możemy ograniczyć parowanie szyb, ale na pewno nie wyeliminujemy go całkowicie. Fizyki nie oszukamy, ale możemy wykorzystać ją do ograniczenia tego nieprzyjemnego, potencjalnie szkodliwego zjawiska. Co możemy zrobić? Dostępne dla nas sposoby to:
Pamiętajmy, że parowanie szyb to problem tylko wtedy, jeśli dochodzi do tego często i na dużą skalę. Pojawienie się na szybie od czasu do czasu niewielkiego szarego nalotu z pary nie będzie miało negatywnych skutków.
Czy można zwalczyć parowanie szyb kupując odpowiednie okna? Wiemy już, że nie jest to takie proste, ale producenci okien dobrze wiedzą o problemie i starają się mu zaradzić. Wybór odpowiednich okien nie sprawi, że nigdy nie zobaczymy pary, ale pomoże w zapomnieniu o niej. Jakie okna zatem wybrać?
Dla zwalczania parowania okien bardzo ważne są same szyby. Pojedyncza szyba parować będzie non stop.Szyby podwójne też mają tendencję do parowania. Dopiero ciepłe pakiety trzyszybowe zapewniają nam relatywny spokój.
Ciepłe, czyli jakie? Bez wchodzenia w nadmiar szczegółów, zwracać należy uwagę na dwie kwestie:
Współczynnik Ug mówi nam, ile ciepła przenika przez szybę. Wartość 0,5 jest optymalna. Wszystko poniżej niej należy uznać za lepsze, ale dla normalnego domu przesadne. Należy unikać szyb z Ug powyżej 0,7 W/m²K.
Ramki to z kolei błyszczące obudowy, które zobaczymy między szybami. Ich nazwa dobrze oddaje ich funkcję – jest to obramowanie szyby zespolonej. Jeśli jest to ramka starego typu, może powodować powstanie mostka ciepła, którego efektem jest parowanie szyb po obwodzie. Nowoczesne ramki eliminują ten problem niemal całkowicie.
Pojawiające się zwłaszcza w zabudowie wielorodzinnej wywietrzniki/nawiewniki okienne to świetny sposób na poprawę wentylacji w budynkach, które zostały ocieplone. Istnieje wiele rodzajów nawiewników, np.:
i każdy może wybrać coś dla siebie, ale rozwiązania czysto mechaniczne są już w odwrocie. W dobrych modelach pojawiają się zabezpieczenia przed kurzem czy owadami oraz odpowiednio dba się o konserwację ciepła. Szczególnie użyteczne są rozwiązania samosterujące, które bez elektroniki są w stanie reagować na zmienne warunki we wnętrzu.
Tradycyjne, wykonane z gumy uszczelki dość szybko tracą swoje właściwości, nawet jeśli są zadbane. W nowoczesnych oknach wypiera je tak zwany kauczuk syntetyczny, EPDM, substancja bardzo szczelna i elastyczna, która w dodatku jest znacznie bardziej odporna na upływ czasu.
Nowoczesne okna posiadają zwykle trzy uszczelki wykonane z tego materiału i w takie właśnie okna należy celować.
Nie, parowanie szyb okiennych to naturalny proces wynikający z praw fizyki. Dopiero kiedy na szybach regularnie pojawia się woda, powinno to być powodem do niepokoju.
Wszystkie okna czasami parują. To normalne. Paradoksalnie, bardzo szczelne i ciepłe okna mogą parować nawet częściej. Jeśli zdarza się to regularnie, należy poszukać przyczyny zjawiska. Czasami niestety winne będą wadliwe okna.
Okna z mikrowentylacją są nie tyle lepsze, co oferują więcej możliwości. Mikrowentylacja pozwala skutecznie poprawić wentylację i ograniczyć ryzyko parowania szyb.
Drogie okna nie muszą być lepsze pod względem parowania szyb. Mogą być nawet winowajcą naszego kłopotu, jeśli w projekcie domu przewidziano stolarkę o znacznie gorszych parametrach, a my postanowiliśmy wymienić ją na lepszą. Zawsze warto skonsultować się z dystrybutorem okien lub innym ekspertem przed podjęciem decyzji o wymianie okien.
Udostępnij
Eko-Okna S.A.
Kornice, ul. Spacerowa 4
47-480 Pietrowice Wielkie
NIP: 6391813241
KRS: 0000586067
Olszyny 9
44-373 Wodzisław Śląski
Naftowa 23
47-225 Kędzierzyn-Koźle
