31 lipca, 2023
Okna
Naturalne światło wnętrze odmieni! Naturalne światło do wnętrza! – takimi hasłami w ostatnim czasie Internet jest wprost przepełniony. I nie pojawiają się wcale tylko w kontekstach lifestyle czy aranżacji wnętrz. Spotkamy się z nimi np. przy omawianiu zdrowia, samopoczucia i efektywności pracy. Jako producent okien, czyli produktu, który został stworzony, aby zapewniać dostęp naturalnego światła, czujemy, że powinniśmy zabrać głos w tej dyskusji.
Oknom można przypisywać wiele funkcji. Dzięki nim zobaczymy, co dzieje się dookoła nas. Ściana wygląda też znacznie lepiej z nimi niż bez nich. Mimo to główny cel instalacji okien jest jeden: światło naturalne w pomieszczeniu.
Początkowo nie była to kwestia preferencji, ale konieczności. Na ścianie nie było przełącznika rozświetlającego pomieszczenie za pomocą elektrycznej żarówki, a na pewno nie diód LED. Do wyboru mieliśmy źródła naturalnego oświetlenia: słońce lub otwarty, dopiero znacznie później zamknięty w różnych lampach ogień, który był albo niebezpieczny, albo drogi, a zawsze mało efektywny.
Pojawienie się okna było konieczne, nawet kosztem zmniejszenia izolacyjności ściany. Obecnie ten problem jest niemal całkowicie zniwelowany, ponieważ izolacyjność termiczna okien jest bardzo wysoka, ale to zdobycz dopiero ostatnich dekad. Przez stulecia ludzie godzili się na chłód, by tylko wykorzystać światło słoneczne.
Dostęp naturalnego światła zapewniać mogą bardzo różne okna. Obok zupełnie klasycznych rozwiązań mamy też okna dachowe czy systemy przesuwne, bardzo wysokie okna typu francuskiego, okna stałe tworzące przezroczyste ściany oraz okna o fantazyjnych kształtach. Opcji jest wiele, ale cel jeden – światło naturalne.
Intuicyjnie rozumiemy, że wystarczająca ilość światła jest nam potrzebna. Kiedy jest go o wiele za mało, mamy problem z dobrym widzeniem. Kłopoty zaczynają się znacznie prędzej, chociaż możemy ich jeszcze wtedy nie dostrzegać.
Zawsze w pierwszej kolejności powinniśmy myśleć o naszym zdrowiu. Naturalne źródło światła, jakim jest słońce, ma dla nas w zanadrzu znacznie więcej, niż tylko pełne widmo pasma widzialnego, które odpowiada za komfort naszego wzroku. Nie jest tajemnicą, że w źle oświetlonych pomieszczeniach nasz wzrok będzie się męczył, co może mieć długofalowy negatywny wpływ na akomodację oka i tym samym ostrość widzenia.
Zastosowanie naturalnego światła sprawia, że nasze oczy pracują w otoczeniu, do którego przystosowała je ewolucja. Ogranicza to wysiłek samych oczu, ale i też mózgu, który niczym komputer, non stop przetwarza dochodzące do niego obrazy. Światło sztuczne może nam się wydawać takie samo jak światło naturalne, ale tak nie jest. Naturalne światło dzienne ma zupełnie inną charakterystykę niż światło pochodzące z różnego rodzaju świetlówek, jarzeniówek czy nawet tradycyjnych żarówek wolframowych. A to tylko pasmo widzialne.
Niewidoczne pasma światła także wiele potrafią. Część z nich przenosi dużo ciepła i odpowiada za przyjemne rozgrzewanie naszej skóry. Inna część wchodzi w reakcje z głębszymi tkankami i jest ważnym czynnikiem w procesie produkcji witaminy D. To jedna z witamin, która ma wpływ na nasz układ kostny oraz układ odpornościowy i ogólne samopoczucie.
Kiedy oświetlenie naturalne jest niewystarczające, zaczynamy to odczuwać bardzo szybko. Zwykle jednak nie jesteśmy świadomi powodów rozstroju ciała i umysłu. Kiedy dotyka nas:
powodów może być wiele, ale jednym z najczęstszych z nich jest właśnie niewystarczające oświetlenie naturalne. Przedłużające się pozostawanie bez słońca łączone jest nawet z chorobami psychicznymi takimi jak depresja.
Dolegliwości odczuwane są zwłaszcza na jesień i w zimie, kiedy ze względu na położenie Ziemi w stosunku do słońca natężenie światła dziennego jest naturalnie niższe. Do tego dochodzi też większe zachmurzenie typowe dla tych pór roku. Wszelkie błędy i zmarnowane okazje w projektach domów czy biur mają wtedy znacznie istotniejsze znaczenie.
Nawet jeśli jesteśmy pracodawcami, którzy skupieni są przede wszystkim na produkcyjności swoich pracowników, nie możemy zapominać o tym, jaki jest wpływ światła dziennego na pracę. Niewystarczająca ilość światła ze źródeł naturalnych znacznie obniża produktywność, uruchamiając opisane powyżej zjawiska. O dopływ światła w szczególności zadbać powinni pracodawcy, którzy zatrudniają sami siebie i niejednokrotnie zapominają o dbaniu o personel swojej jednoosobowej firmy.
Celem projektowania dostępu światła naturalnego jest zdrowie i produktywność, ale powodów, by to robić, jest więcej. Jeden z nich z pozoru może wydawać się błahy, chociaż wcale taki nie jest. Jest to aranżacja wnętrz, a właściwie to, jak taka aranżacja jest potem odbierana.
Jeśli chcemy rozjaśnić i powiększyć pokój, najlepiej byłoby to zrobić przez usunięcie jakiejś ściany działowej i stworzenie nowego, dużego pomieszczenia. W rzeczywistości jest to zwykle niemożliwe, więc musimy uciekać się do przeróżnych sposobów. Naturalne światło dzienne jest jednym z nich.
Im więcej światła dziennego, tym pomieszczenie wydaje się większe i przestronniejsze. Im jest go mniej, tym pokój staje się smutniejszy i ciaśniejszy. Dlatego architekci w małych pomieszczeniach zawsze starają się umieszczać okna. Dobrym przykładem są tutaj kuchnie w blokach z wielkiej płyty: mieszkania z kuchnią wyposażoną w okno prezentują się lepiej, są bardziej pożądane od tych bez okna i osiągają na rynku wyższe ceny.
Światło naturalne w domu powinniśmy dodatkowo wspierać przez stosowanie jasnej kolorystyki, luster oraz przeszkleń. Doprowadzi to do jego dyfuzji i chociaż natężenie światła rozproszonego jest mniejsze od światła bezpośredniego, jeden rodzaj kumuluje się z drugim. Przekłada się to na zdecydowanie lepszy efekt ogólny.
Żadne sztuczki nam nie pomogą, jeśli światło najpierw nie wpadnie przez okno. Ważna jest aranżacja okien i ich cechy. Dlatego powinniśmy kierować się tu kilkoma zasadami projektując lub remontując domy. Więcej światła to:
Które pomieszczenia w domu są ciemne? W zasadzie żadne nie powinny być ciemne, a przynajmniej nie przez cały czas. Nic nie stoi na przeszkodzie, by właśnie tak było. Trzeba tylko o to odpowiednio zadbać na etapie projektowania domu.
O różnych porach dnia korzystamy z różnych pomieszczeń i robimy to na różne sposoby. Świadomi są tego znający się na swojej pracy architekci. Dlatego dobry projekt domu będzie uwzględniał strony świata i rozmieszczenie pomieszczeń domu w ich kontekście. W jaki sposób?
Każdy z kierunków, na który mogą wychodzić okna, ma swoje cechy i optymalne przeznaczenie:
Bardzo dużo zależy tutaj od naszych preferencji i naszego trybu życia. Pamiętać musimy bowiem, że razem ze światłem przychodzi też ciepło, więc dobrze oświetlona w zimie pracownia może wcale nie być dobrym pomysłem w lecie, kiedy z nieba leje się żar.
Z nadmiarem ciepła jesteśmy w stanie sobie poradzić stosunkowo łatwo.
Światło to energia pochodząca z reakcji termojądrowych zachodzących na słońcu. Brzmi groźnie, ale na szczęście jesteśmy od naszej gwiazdy na tyle daleko, żeby te wybuchy o niewyobrażalnej energii były dla nas co najwyżej utrapieniem skutkującym przegrzaniem wnętrz lub, sporadycznie, niesolidnym działaniem sieci komórkowych.
Jest to problem trywialny w porównaniu z istotą zjawiska, co jednak nie ogranicza w żaden sposób jego codziennej uciążliwości. Na szczęście rozwiązanie jest gotowe i wcale nie musi to być tylko droga w utrzymaniu klimatyzacja. Żeby ograniczyć ilość ciepła w pomieszczeniach zastosować możemy:
Działania rolet i okiennic nie trzeba nikomu przybliżać. Warto tylko zaznaczyć, że jeśli korzystamy z rolet wewnętrznych lub typu screen, możemy wybierać materiały o różnej przepuszczalności światła.
Żaluzje to ciekawy pomysł, ponieważ kiedy są ustawione poziomo, nie eliminują naturalnego oświetlenia całkowicie, ale mocno ograniczają ilość ciepła. Zatrzymuje się ono bowiem na samych lamelach znajdujących się za oknem, a naturalne światło dzienne wpada do wnętrza rozproszone, już bez większości swojej energii.
Z kolei szyby z niższym g, czyli z ograniczoną przepuszczalnością światła, to świadomy wybór użytkowników nieruchomości. Można stawiać na szyby z wysokim g i wpuszczać całe światło do środka lub się przed nim bronić g stosunkowo niższym.
Zawsze kiedy priorytetem jest chęć doświetlenia światłem dziennym naszych wnętrz, będziemy starać się o to, by nic nie przeszkadzało fotonom przechodzącym przez okna.
Jeśli zastosujemy szkło piaskowane, matowe szyby, barwienie szyb lub jedną z wielu innych opcji estetycznych, jakie są dostępne dla inwestorów, ograniczymy ilość światła i ciepła wpadających do wnętrza.
Możemy to robić wybiórczo lub kompleksowo. Zabarwienie szyby na konkretny kolor spowoduje odfiltrowanie większości światła i pozostawienie tylko jego pasma korespondującego z daną barwą. Pokrycie szyby powłoką odbijającą światło naturalne sprawi, że do wnętrza wpadnie mniej fotonów lub nie będzie ich wcale, jeśli powłoka będzie wystarczająco skuteczna.
Pamiętajmy, że poziom światła dziennego zależy od tak ważnych czynników jak pogoda i pora roku, ale też od tak banalnych, jak czystość szyb. Jeśli nasza nieruchomość zlokalizowana jest w zapylonym otoczeniu lub zwyczajnie minęło już sporo czasu od ostatniego mycia okien, dopływ światła będzie ograniczony.
Światło naturalne w domu i w biurze to wielka wartość, z którą jednak musimy postępować roztropnie. Potrafi zmienić to, w jaki sposób odbieramy wnętrza i jak się w nich czujemy. Wpływ światła dziennego na nasze zdrowie jest niebagatelny i bezpośredni. Nie da się go zastąpić światłem sztucznym w sposób efektywny, chociaż istnieją specjalne lampy stworzone do użycia pierwotnie w Skandynawii.
Nie powinniśmy uciekać od świadomego projektowania dostępu światła, czyli przemyślenia tego, jak nasz budynek powinien być ustawiony w stosunku do stron świata i w jakie okna czy systemy przesuwne powinien być wyposażony. Dobierzmy odpowiednie szyby i zaplanujmy, jak właściwie rozmieścić pomieszczenia w domu.
Miejmy na uwadze też to, że światło to ciepło. Zastosujmy odpowiednie osłony okienne i rozwiązania w samych oknach. Możliwości mamy mnóstwo, więc korzystajmy z nich dla naszego zdrowia i dobrego samopoczucia, a przy okazji zaoszczędzimy na rachunkach za prąd.
Udostępnij
Eko-Okna S.A.
Kornice, ul. Spacerowa 4
47-480 Pietrowice Wielkie
NIP: 6391813241
KRS: 0000586067
Olszyny 9
44-373 Wodzisław Śląski
Naftowa 23
47-225 Kędzierzyn-Koźle
