13 czerwca, 2024
Okna
Nowoczesne okna plastikowe, jak również te produkowane z innych materiałów, poprawiają jakość naszego życia. Oferują nowatorskie funkcje i zapewniając większą ilość światła. Nasuwa się jednak pytanie, jak współczesne rozwiązania okienne wpływają na funkcjonalność domu i jego wygląd? Spróbujmy na nie odpowiedzieć.
Okna w nowoczesnym domu przypominają swoją formą tradycyjne rozwiązania, jakie znajdziemy, np. w zabytkowych kamienicach.
Współczesne rozwiązania okienne bazują na niezwykle zaawansowanych technologicznie materiałach, nawet jeśli z pozoru miałoby to być tylko zwykłe drewno. Nie będzie ono dzisiaj jednak zwykłe. Dawniej miało postać surowej deski i mogło być pozbawione nawet szyby, ponieważ niewiele osób było stać na taki luksus. Okno mogło być wręcz jedynie dziurą w ścianie, zabezpieczoną okiennicami. W ciepłym klimacie zamiast okiennicy mogła się pojawić żaluzja, ale to raczej nie w centrum Europy.
Rozmawiając o historii okien, musimy pamiętać, żeby czas mierzyć wskazówkami zegara i zasobnością portfela. Piękne stalowe okna o wielkich przeszkleniach z epoki industrialnej były bardzo drogie i jednocześnie zimne, przez co budynki wymagały ogromnych nakładów na ogrzewanie. Okna stawały się przez to efektywnie jeszcze droższe. W naturalny sposób trafiały tylko do budynków bogaczy.
Równocześnie jednak rozpowszechniały się przeszklone okna drewniane, które nie były ani szczelne, ani trwałe, ani nie izolowały za dobrze, ale przypominały współczesne rozwiązania.
Kiedy kupujemy nowoczesne okna do domu, to oprócz ładnego wyglądu, oczekujemy także:
Projekty domów z dużymi oknami nie są niczym nadzwyczajnym i nie stanowią też kompromisu między światłem i ciepłem. Okno może dzisiaj mieć to wszystko, za co odpowiadają odpowiednio zaawansowane technologie, pozwalające nam równocześnie mieć ciastko i zjeść ciastko.
Obecnie okna do domu parterowego czy ogólnie okna w domu jednorodzinnym to zawsze okna energooszczędne. Kluczowe jest bowiem utrzymywanie ciepła, czyli możliwie niski współczynnik przenikalności cieplnej okna. Mówi nam on, ile energii przenika przez okno w przeliczeniu na każdy metr kwadratowy jego powierzchni.
Celem numer jeden jest zawsze sprawienie, by wartość ta nie przekraczała poziomu 1,0 W/m²K, co uznaje się za okna energooszczędne. Najlepiej, by miały 0,85 W/m²K, możemy wtedy już mówić o oknach pasywnych.
Najważniejszą innowacją, jaką pozwala tworzyć rozwiązania skutecznie blokujące ucieczkę energii cieplnej z budynku, są szyby zespolone. Nazywamy je pakietami szklenia. Energooszczędność okien pasywnych uzyskuje się przede wszystkim poprzez założenie w nich odpowiedniego szklenia.
Tradycyjna pojedyncza szyba ma dzisiaj zastosowanie głównie we wnętrzach. Jeśli szklenie ma chronić przed utratą ciepła, musi składać się przynajmniej z dwóch formatek szkła przedzielonych komorą termiczną wypełnioną gazem. W ten sposób powstaje podstawowy jednokomorowy pakiet szklenia.
Najlepszym wyborem dla większości inwestycji jest pakiet składający się z trzech formatek szkła, z których dwie pokryte są specjalnymi powłokami odbijającymi ciepło. Ramki tworzące komory między nimi to tak zwane ciepłe ramki, charakteryzujące się znikomą przenikalnością cieplną. Znajdujący się między nimi gaz to nie zwykłe powietrze, argon lub krypton. Aluminiowe ramki starszego typu wykorzystywane są głównie w oknach o gorszych parametrach.
Podsumowując, nowoczesny pakiet szklenia to:
Dwukomorowy pakiet może łatwo uzyskać Ug na poziomie 0,5 W/m²K.
Obecnie najpopularniejsze na rynku są cztery rodzaje okien. Zaczynając od najpopularniejszych, są to:
Polichlorek winylu, czyli tak zwany „plastik” w „oknach plastikowych”, to tworzywo sztuczne, które rozpoczęło prawdziwą rewolucję. Pozwolił on na tworzenie wypełnionych gazem komór w profilach. Gaz to znacznie lepszy izolator termiczny od jakiegokolwiek tworzywa o charakterze ciała stałego. W praktyce materiały izolujące najczęściej posiadają budowę komorową. W dużym zbliżeniu wyglądają jak gąbka z otwartymi lub zamkniętymi komorami.
Naturalna dobra termoizolacyjność drewna bierze się także stąd, że na poziomie komórkowym jest to w pewnym sensie zbiór mikrokomórek z powietrzem otoczonych celulozowymi ścianami komórkowymi.
Ile komór mają typowe ciepłe okna?
Jakim cudem aluminium i stal mogą mieć mniej komór, pomimo tego, że znacznie lepiej przewodzą ciepło? Zastosowano w nich inne rozwiązanie: przegrodę termiczną.
Nawet cała masa komór z metalu nic by nie pomogła. Dlatego typowym podejściem jest zastosowanie we wnętrzu profili materiału izolacyjnego. Chociaż jest mniej wytrzymały od metalu, nie przewodzi tak dobrze ciepła. Dodatkowo można też wypełnić komory innym, dodatkowym materiałem izolacyjnym.
Okna są dużą, z każdym rokiem większą, częścią każdej elewacji. Coraz częściej występują też w połączeniu ze szkleniem stałym i oknami stałymi, systemami przesuwnymi, dużymi drzwiami typu patio i przeszklonymi drzwiami tradycyjnymi. Wszystko to oznacza, że estetyka budynku staje się coraz lżejsza, a jego wnętrze skuteczniej doświetlone.
Stosowanie nowoczesnych okien to też zupełnie nowe możliwości:
Dla domów z dużymi oknami możemy wybierać w zasadzie dowolne okna z najbardziej odpowiadającego materiału. Pomijając przypadki skrajne, opcje wykończenia powinny nam pozwolić na uzyskanie niemal dowolnego efektu.
Okna plastikowe oklejamy drewnopodobną okleiną i wyglądają wówczas jak dębowe. Lubimy tradycyjne i ekologiczne drewno we wnętrzu, ale na zewnątrz chcemy mieć nowoczesne, zlicowane okno metalowe? Wystarczy nałożyć nakładki alu, tworząc w ten sposób okna drewniano-aluminiowe.
Zastosowanie nowoczesnych materiałów, lub przynajmniej ich nowoczesnych postaci, daje nam dużo możliwości. Trendy w architekturze wymuszają okna duże i nietypowe. Do tego potrzebna jest dobra statyka profili okiennych. Uzyskuje się ją poprzez:
Kiedy mamy już wytrzymałe profile, możemy tworzyć:
Jeśli chodzi o kształt i wymiary okien, dziś ograniczać może nas tylko wyobraźnia i, oczywiście, zasobność portfela, która jednak z rozwojem technologii jest coraz mniejszą barierą. To samo dotyczy ich wykończenia.
W beczce miodu pojawia się także łyżka dziegciu. Zazwyczaj użytkownicy nie zwracają na to większej uwagi, ale w ciepłych systemach okiennych rośnie głębokość zabudowy.
Głębokość zabudowy można w uproszczeniu przedstawić jako grubość całego okna. Im jest ona większa, tym bardziej masywne jest okno i otwór w ścianie jest silniej przegrodzony.
Zazwyczaj znacznie poważniejszym kłopotem jest nowe ocieplenie w starych budynkach. Jego grubość powoduje, że okna stają się tunelami, co w połączeniu z grubym szkleniem zdecydowanie zmniejsza ilość światła wpadającego do wnętrza. Trzeba pamiętać, że wraz ze wzrostem grubości szklenia spada przepuszczalność światła przez okno. Możemy się poczuć odgrodzeni od otoczenia.
Paradoksalnie ocieplenie z nowymi oknami może być za dobre i wysoka szczelność spowoduje niewystarczającą wymianę powietrza. Skutkiem tego będzie zawilgocenie wnętrza, z którym będzie sobie można poradzić dość prosto za pomocą lepszej wentylacji mechanicznej lub montując w oknach wywietrzniki.
Komfort użytkowania okna obejmuje dzisiaj element, którego do niedawna nikt nawet nie zauważał. Tym elementem jest akustyka w oknach, czyli ich zdolność do tłumienia hałasów dochodzących z zewnątrz.
Czytaj także: Izolacyjność akustyczna okien – od czego zależy?
W dużym uproszczeniu można przyjąć, że parametrem mówiącym o zdolności okien do tłumienia hałasów dochodzących z zewnątrz jest Rw, współczynnik wyrażany w decybelach. Jeśli wynosi on 30 dB, oznacza to, że hałas o natężeniu 70 dB będzie wybrzmiewał we wnętrzu z amplitudą fali dźwiękowej na poziomie 40 dB. To naprawdę dużo, ale nie zawsze wystarcza. Na szczęście istnieje sporo sposobów na poprawienie izolacyjności akustycznej okna. W naszym arsenale jest:
Priorytetem jest zazwyczaj izolacyjność termiczna, ale ta na szczęście idzie w parze z izolacyjnością akustyczną. Grubsze, cieplejsze szklenie to równocześnie szklenie lepiej tłumiące hałasy. Jeśli jest naprawdę głośno lub pojawiają się nietypowe hałasy, można uciekać się do sztuczek typu formatek szkła różnej grubości.
Na koniec trzeba pamiętać, że jakość uszczelek i montażu także przekłada się na realny parametr Rw.
Stary dom z dużymi oknami był domem zimnym, ponieważ tą drogą uciekało za dużo ciepła. Jednocześnie duże przeszklenia we współczesnych budynkach mogą powodować przegrzewanie się pomieszczeń w lecie. Wpada przez nie dużo światła i ciepła, a niewiele ucieka.
Istnieją dwa podstawowe rozwiązania tej sytuacji:
Szyba kontroli słonecznej pozwala odbijać część promieni słonecznych lub je pochłaniać, zanim jeszcze dotrą do wnętrza. Takie szyby mogą być barwione lub posiadać błyszczące powłoki odbijające światło. Oznacza to, że pomieszczenia nie zdążą się nagrzać.
Osłony okienne fizycznie blokują dostęp światła do okna lub do samego wnętrza. Wybór jest szeroki:
W zależności od budowy i wybranych opcji każdego z tych rozwiązań, można rozpraszać światło, zablokować jego część lub całkowicie zaciemnić wnętrze. Ich skuteczność jest bardzo różna i przed wyborem konkretnej opcji powinno się dokładnie sprecyzować swoje oczekiwania.
Internet rzeczy to obecnie jeden z najmodniejszych trendów w szeroko rozumianej aranżacji i budownictwie. Funkcje i parametry okien oraz ich cały ekosystem są coraz częściej pomyślane w taki sposób, aby działały autonomicznie, oferując w ten sposób wyższy komfort użytkowania całego domu. Trudno już dzisiaj o projekt wymarzonego domu, w którym nie byłoby chociażby podstawowych funkcji smart.
Inteligentne okna nie są wcale niczym nowym. Już od dawna wykorzystywać można szyby wielofunkcyjne, których jedną z funkcji jest detekcja włamania. Tradycyjne rozwiązania opierają się, m.in. na zatopionych w szybach, prawie niewidocznych, przewodach, które zostają przerwane w momencie zbicia szkła i uruchamiają alarm. Nowoczesne opcje używają sensorów wykrywających pozycję okna oraz drgania związane z próbą jego sforsowania. Takie sensory można umieścić na ramie okna lub całkowicie je ukryć w okuciach. Dobrym przykładem jest tutaj IntelliTAG™ air io, który w pakiecie z całym ekosystemem Somfy jest w stanie zrobić znacznie więcej, niż tylko informować o alarmie.
Zobacz również: Najnowsze trendy w branży okien i drzwi – co warto wiedzieć
Współczesne trendy w stolarce okiennej postulują łączenie okien i ich osłon w spójne systemy smart. Daje to wiele możliwości automatyzacji w pełni autonomicznej i opartej o scenariusze.
Sytuacja 1
Zdarzenie:
W pomieszczeniu jest za ciepło.
Reakcja:
Centrala Smart Home wysyła sygnał i napęd opuszcza rolety.
Sytuacja 2
Zdarzenie:
W powietrzu jest za dużo dwutlenku węgla.
Reakcja:
Okno zostaje uchylone przy pomocy silnika sterowanego centralą Smart Home.
Sytuacja 3:
Zdarzenie:
O godzinie 7.30 domownicy wychodzą do pracy i szkoły, a okna pozostały otwarte.
Reakcja:
Czujniki wysyłają alert do domowników lub samodzielnie zamykają okna.
Sytuacja 4
Zdarzenie:
Włamywacz próbuje siłą otworzyć okno
Reakcja:
Smart Home opuszcza roletę i wysyła alert do użytkownika lub odpowiednich służb (wymaga usługi antywłamaniowej)
Sytuacja 5
Zdarzenie:
Jest godzina 6.00 i czas wstać z łóżek.
Reakcja:
Osłony okienne podnoszą się, a wybrane okna zostają uchylone.
Okna potrafią znacznie więcej. Już dzisiaj w biurach można często spotkać szyby o zmiennej przejrzystości, np. produkt firmy Digi Glass Factory. Po naciśnięciu przycisku cała szyba lub jej fragment staje się mleczna i nic przez nią nie widać. Potem staje się zupełnie przejrzysta. Nowoczesne rozwiązania pozwalają tworzyć z nich pełnowartościowe ekrany do wyświetlania treści. Takie okna mogą się nawet same zasilać dzięki wbudowanym w nie panelom słonecznym. To jednak jeszcze wciąż odleglejsza przyszłość dla większości osób.
Nowoczesne funkcje okien nie są wymuszane przez prawo. Ono skupia się na podstawowych parametrach oferowanych przez stolarkę otworową.
W okolicach przystąpienia Polski do Unii Europejskiej planowano, aby od roku 2020 wszystkie wznoszone w kraju budynki mieszkalne były pasywne, czyli nie wymagały dodatkowego ogrzewania ponad to, co dostarcza słońce i normalna działalność ludzka. Oznaczałoby to wykorzystanie okien o odpowiedniej konstrukcji . Pomysł okazał się zbyt ambitny i do dzisiaj nie ma takich wymagań, co nie oznacza jednak, że prawo nie wymusza coraz dalej idących zmian w stosowanej stolarce okiennej.
Dzieje się to dwutorowo poprzez:
Pierwsza z tych mechanik jest tyleż nieskomplikowana, co skuteczna. Przepisy prawa z roku na rok wymagają, by okna wymieniane w starszych budynkach i zakładane w nowych miały coraz wyższe parametry akustyczne i termiczne. Inwestor jest zobligowany do skorzystania z rozwiązań nie gorszych niż wskazane w odpowiednich przepisach.
Zachęty inwestycyjne dotyczą programów, z których inwestor może liczyć na zwrot kosztów inwestycji w przypadku wykorzystania produktów o odpowiednio wysokich parametrach. Najczęściej ma to zastosowanie dla projektów renowacyjnych.
Wydaje się, że pod wieloma względami osiągnęliśmy już na tyle dużo, że design okien będzie skupiał się głównie na aspektach estetycznych.
Niezależnie od tego, istnieje kilka kwestii, które czekają na innowacje, nawet jeśli już dzisiejszy stan wydaje się nierzadko zadowalający. Są to:
Najłatwiej jest poprawiać parametry okien zwiększając ich głębokość zabudowy, wykorzystywać nawet trzykomorowe pakiety szklenia i najlepiej jeszcze umieszczając na nich dodatkowe nakładki. Efekt tego jest bardzo dobry, ale wiąże się z określonymi kosztami finansowymi i kompromisami wizualnymi. Dokładnie to samo dotyczy akustyki okien.
Dlatego konieczne jest poszukiwanie rozwiązań, które będą pozwalały na uzyskiwanie lepszych efektów bez zwiększania rozmiarów i dokładaniu kolejnych elementów. Wśród tego typu innowacji stworzonych dotychczas możemy wymienić:
Jest to kluczowe także ze względu na termikę i przezierność okien. Nagromadzenie szkła i specjalnych powłok sprawia, że spadają parametry okien mówiące o tym, ile światła i ciepła dostaje się do wnętrza. Bardzo dobrze izolujący pakiet czteroszybowy z zabezpieczeniami w postaci powłok thermo będzie bardzo ciemny i nie przepuści zbyt wiele światła, a nikt nie będzie chciał przebywać w wiecznym półmroku. Tak podana ochrona przed przegrzaniem nikogo nie zadowoli.
Na rynku stolarki otworowej innowacja goni innowację. Sęk w tym, że wiele z nich, promując jeden aspekt okna, uderza w jego inne cechy. Cieplejsze okna z dużą głębokością zabudowy i masywnymi profilami mogą nie być tak estetycznie ekscytujące, jak chciałby tego inwestor. Z kolei strzeliste formy i przepastne przeszklenia systemów stalowych nie oferują odpowiedniej termiki ani izolacji akustycznej.
Każda inwestycja staje się poszukiwaniem złotego środka. Warto jest opierać się na dystrybutorach-ekspertach, którzy dobrze znają wszystkie obecne na rynku systemy i ich możliwości. Z kolei dystrybutorzy powinni korzystać z rozbudowanych platform wiedzy oferujących szczegółowe informacje techniczne o produktach oraz uczące, jak je optymalnie wykorzystywać.
Najbliższe lata na rynku stolarki okiennej powinny zaoferować wiele ekscytujących opcji estetycznych, jeszcze lepsze parametry użytkowe oraz coraz dalej idącą integrację z systemami Smart Home. Już teraz warto sięgać po zadziwiające cuda techniki, które potem będzie można rozbudować o kolejne możliwości.
Udostępnij
Eko-Okna S.A.
Kornice, ul. Spacerowa 4
47-480 Pietrowice Wielkie
NIP: 6391813241
KRS: 0000586067
Olszyny 9
44-373 Wodzisław Śląski
Naftowa 23
47-225 Kędzierzyn-Koźle
